Ik schrijf een boek over de kloof tussen de leegte en het dagelijks leven, maar heb het idee dat maar weinig mensen überhaupt het probleem zien.
De leegte is de plek zonder woorden, zonder concepten. Er zijn onnoemelijk veel varianten van de leegte. Een ervan is bijvoorbeeld een innerlijke rustige plek, waar je tot bezinning komt. Als je daar uit bent kun je weer volop meedoen met het dagelijks leven.
De structuren in jezelf waarop je wereld is opgebouwd, ervaar je daar niet, maar ze zijn er wel. Ze vormen als het ware de ruimte waarbinnen die leegte aanwezig kan zijn. Dit is een leegte die verfrissend is en die je toegang geeft tot creativiteit.
Een heel andere leegte is waar die structuren helemaal niet meer aanwezig zijn. Een kenmerk van deze tweede leegte is dat je er vaak kennis mee maakt door het gevoel van vallen. Steeds dieper en dieper.
Eerst zie je nog de wanden van de “put” en zie je bovenin nog de wereld waar je was.
Maar al snel zie je ook dat niet meer, alleen nog maar zwart en het gevoel van bodemloos vallen.
Soms klim je er weer uit en ben je weer in je dagelijks leven en hebt eenmaal een val meegemaakt. Maar het kan ook dat je er veel vaker invalt.
Tot er uiteindelijk niks over is. Geen structuur, geen put zelfs meer, alleen maar leegte. Het vallen gaat dan over in zweven, ook het gevoel van boven of beneden is dan weg. Er is geen structuur, geen bodem, geen zekerheid, geen houvast meer aanwezig in je innerlijk.
Deze tweede leegte is, zeker in het begin, veel minder verfrissend, veel enger. Maar als je er gewend bent, als je aanwezig durft te zijn in die leegte, dan is er goed mee te leven. Het is een plek die er dan eigenlijk altijd is, waar je altijd weer naar toe kan.
Maar goed, dan is er ook nog het dagelijks leven. Waar je soms honger hebt, waar je je kinderen moet verzorgen, waar er vrienden of buren zijn. Waar een samenleving van alles van je verwacht. Als je dan zelf in de leegte bent (zeker die 2e), dan kun je niet goed meedoen.
Om mee te doen met het dagelijks leven heb je een innerlijke structuur nodig. Een bouwwerk met concepten. Anders betekent ‘geld’ niks, of zijn woorden betekenisloos. En ervaar je geen betekenis in wat je doet.
Nu hoef je niet per se mee te doen met het dagelijks leven. Dat kan een keus zijn. Maar veel mensen, waaronder ik, hebben een verlangen om dat wel te doen. Het dagelijks leven trekt aan ons, verwacht aanwezigheid en zelfs inzet.
En dan doemt de kloof op, wanneer je mee wil doen met het dagelijks leven, maar je innerlijke structuur is weggevallen in de leegte. Je hebt dan geen bodem om betekenis te zien in wat je in het dagelijks leven doet. En dan lukt het dagelijks leven niet zo goed.
Een mogelijke oplossing is het bouwen van een structuur van woorden, die je vanuit de leegte opbouwt. Die rekening houdt met zowel de leegte als het dagelijks leven.
Die zowel de betekenisloosheid van de leegte erkent alswel de behoefte aan betekenis in het dagelijks leven kan vervullen.
Een structuur van woorden die geen vaste bodem vormen, maar een soort zwevend platform in de leegte, waar je wél op kan bouwen. Die je zo weer kan wegdenken als je in de leegte wil zijn en die weer naar voren komt als je dagelijks leven betekenis en structuur nodig heeft.
Dat is voor mij de kloof tussen leegte en dagelijks leven en het begin van een overbrugging ervan, die ik in mijn boek beschrijf.
(Ook verschenen op https://twitter.com/hansidink/status/1480560377809326080 )
