Als ik wakker word zijn ze er al. Meestal tenminste. Soms word ik eerst wakker zónder woorden.
Dan voel ik eerst mijn lichaam, of ik herinner me nog beelden uit een droom. Maar al snel komen er woorden. “Welke dag is het”, zeggen ze. “Ik gok dat het 7.00 uur is, even op mijn wekker kijken of het klopt.” zeggen ze daarna. En dat gaat het grootste deel van de dag zo door. Overal en altijd woorden.

Woorden die ik denk, woorden die ik hoor of spreek, woorden die ik lees of schrijf. Overal zijn ze er.

Maar waarom? Wat doen ze?

Iedereen denkt wel eens na weer een ruzie met partner of familielid: begrijp je me nou met opzet verkeerd? Soms wel, dan is het gewoon fijn om je niet zo in te leven. Maar vaak ook niet. Dan blijkt dat we de woorden heel anders kunnen begrijpen dan de ander heeft bedoeld. Hoe zit dat nou met die woorden?

Ik wil wel eens weten hoe veel variatie er bij mensen zit in het ervaren van woorden. We gebruiken ze de hele dag, maar wat doen ze nou eigenlijk met ons?

Het eerste onderzoek dat ik aan het doen ben voor mijn boek is het 'leegte'-onderzoek. Wat versta je onder 'leegte'?

De gesprekken die ik daar over voerde brachten me op nog een veel fundamentelere vraag. Hoe ervaar je woorden?

Als ik vraag: denk eens aan 'een pak melk?', wat merk je dan op in jezelf?

Zie je het pak melk voor je? Zie je 'een pak melk' als geschreven letters? Voel je het, ruik je het? Of nog weer heel anders?

Mijn onderzoek naar de 'taal rondom leegte' heeft me vooral een aantal mooie gesprekken opgeleverd.

In eerste instantie kreeg ik een bevestiging van wat ik dacht. Er is een groot verschil in wat mensen onder 'leegte' verstaan.

Het is sowieso moeilijk om ervaringen om te zetten in woorden en die te kunnen delen. Zelfs als je dezelfde woorden gebruikt, heeft de ander het dan wel over vergelijkbare ervaringen?

Ik ben een boek aan het schrijven over 'leegte' met een aantal methoden om daar mee om te gaan.

Nu heb ik gemerkt dat er bij het woord 'leegte' twee problemen spelen. De ene is dat mensen voor vergelijkbare ervaringen hele andere woorden gebruiken, zodat we elkaar niet begrijpen. Begrippen die ik hoor zijn: afgrond, zwarte gat, existentiële eenzaamheid, zinloosheid.

Kun je dat wat we niet-weten God noemen? vraagt atheïst en wiskundige Marcus du Sautoy zich af. Het onderwerp is nauw verwant aan waar ik me het liefst mee bezig hou (niet-weten) en ik was zeer nieuwsgierig naar zijn boek hierover.

Pu is the word we use to express not knowing in the Mirdan Philosophy (blog 1).

There is a boundary between knowing and not knowing that we frequently encounter and cross ( blog 2).
An example of such a boundary: Computers are made according to simple rules, while we live in a world that often does not fit the boxes the computers operate on. (blog 3).

The behaviour of cows is unpredictable. You read it in my previous blog "Cows and not-knowing".

And when that behaviour leads to changes in the ecosystem, the ecosystem is unpredictable too.
That's what I learned in my internship.

After my internship I saw the same pattern more often.

The behaviour of individual people is unpredictable, especially when a lot of people interact with each other.
This leads to a completely unpredictable society.